Eveline: ‘de 5 meest voorkomende klachten bij (jonge) moeders’

Als Female Wellbeing Specialist help ik – Eveline van Scherpenzeel –  dagelijks ambitieuze vrouwelijke professionals met hormonale en stressgerelateerde klachten naar (hormoon)balans, waaronder ook vele moeders. Ik zie bij jonge moeders veel dezelfde klachten, en ook dat vaak wordt gedacht: dit hoort er nu eenmaal bij. Maar dat iets veel voorkomt, wil niet zeggen dat het normaal is. En: aan veel klachten is meer te doen dan we in eerste instantie denken.

Ervaar jij klachten sinds het moederschap en ben je benieuwd of deze erbij horen en of je er iets aan kunt doen?  Lees dan zeker even verder.

De 5 meest voorkomende klachten die ik zie bij jonge moeders

1. Vermoeidheid

Deze zal je niet verbazen, maar vermoeidheid is verreweg de meest voorkomende klacht bij moeders. Alleen: is dat nu wel of niet normaal?

Bij gebroken nachten door baby’s en jonge kinderen is vermoeidheid obviously heel normaal. Als vrouw heb je meer slaap nodig dan mannen, minimaal 8 uur per nacht, maar met kleine kids kom je daar lang niet altijd aan. Dit, naast je baan, het huishouden en mogelijk nog andere zorgen of verplichtingen, maakt vermoeidheid vaak onvermijdelijk.

Vermoeidheid is dus normaal in deze fase. Maar wat als je die 8 uur slaap per nacht prima haalt, maar je alsnog gebroken bent overdag? Misschien heb je koffie nodig om de dag door te komen en ben je ’s avonds niets meer waard? Dat is niet normaal en dan is er waarschijnlijk meer aan de hand.

Denk aan stress, bepaalde vitaminetekorten, resten van een virus en ga zo maar door. Houdt het lang aan dan is het zeker de moeite waard om de oorzaak te achterhalen, zodat je je vermoeidheid bij de bron kunt aanpakken en overdag weer kunt gaan functioneren op het niveau dat jij wilt.

2. Prikkelbaarheid / kort lontje

Onze hormonen schommelen elke week, dus het is niet gek dat je humeur mee schommelt. Vooral voor en tijdens onze menstruatie kunnen we minder goed met stress omgaan. Tel daarbij op de gebroken nachten (als je die hebt) en het is niet gek dat je lontje ver te zoeken is. Als er af en toe eens zo’n dag tussen zit is dat nog geen reden tot zorg.

Ook PMS (= premenstrueel syndroom, oftewel hevige neerslachtigheid en prikkelbaarheid in de dagen voor je menstruatie) komt veel voor. Maar: is niet normaal. Het is een teken van een disbalans in je hormonen, namelijk een teveel aan oestrogeen. Hier is veel aan te doen!

En wat nu als je vrijwel dagelijks prikkelbaar bent en een kort lontje hebt? Richting je partner, kids, collega’s? Misschien kun je moeilijk relativeren en heb je steeds minder zin om dingen te ondernemen. In dat geval sta je waarschijnlijk onder veel stress en neem je teveel hooi op je vork.

Het is dan zinvol om jouw stressoren in kaart te brengen en te kijken of je dingen kunt delegeren, elimineren of verzetten, en (één van de belangrijkste dingen waar ik aan werk met dames in mijn traject):  tijd in je agenda voor jezelf te blokken om te “ontprikkelen” (tijd voor jezelf zonder afleiding van schermen, podcasts, kinderen en andere mensen). Je kunt al beginnen met 20 minuten per dag. Vinden we vaak één van de lastigste dingen, maar is wel essentieel en bovenal heel effectief om je stresslevel te verlagen.

3. Fysieke klachten gerelateerd aan zwangerschap/bevalling

Denk aan bekkenbodemklachten zoals ongewild urineverlies en een verzakking, maar ook aan een diastase (ruimte tussen je buikspieren na een zwangerschap). Deze klachten komen heel veel voor, al heerst er veelal nog een taboe op.

Als je het mij vraagt zou iedere vrouw na elke zwangerschap standaard 2 checks moeten laten doen: een bekkenbodemcheck bij een goede bekkenfysio (ook als je geen klachten hebt) en een diastase-check. Een goede bekkenfysio kan je namelijk veel tips geven bij urineverlies en verzakkingen die klachten écht kunnen verlichten. Vergeet niet dat dit voor een bekkenfysio dagelijkse kost is, voel je dus niet gegeneerd om met dergelijke problemen langs te gaan – ook niet als je al jaren geleden bent bevallen!

Ook een diastase-check is belangrijk. Door op de juiste manier te trainen kun je deze namelijk ook oppakken. Train je niet of op de verkeerde manier, dan kun je een diastase juist verergeren. Een diastase-check kun je laten doen door je verloskundige bij de nacontrole of door een goede (postpartum) fysio.

4. Vergeetachtigheid

In de postpartum periode, laten we zeggen de eerste 3 maanden na de bevalling, komt vergeetachtigheid veel voor. Is je bevalling langer dan een half jaar geleden en slaap je ca. 8 uur per nacht, maar merk je dat je desondanks nog steeds dat niet op woorden kunt komen, dingen vergeet en concentratieproblemen hebt?

Dan is er waarschijnlijk sprake van een tekort aan voedingsstoffen. Zorg dat je voldoende B12 (dierlijke eiwitten, zoals kwalitatief bio vlees en eieren) en goede vetten (omega 3: vette wilde vis, avocado, ongebrande ongezouten noten) binnenkrijgt. Een tekort aan deze voedingsstoffen gaat vaak gepaard met vergeetachtigheid.

Lees ook: Lianne: ‘Slaaptekort is killing als ondernemende vrouw en moeder’

5. Cyclusproblemen

Denk hierbij aan lange cycli, hevige en/of pijnlijke menstruaties, uitblijvende menstruaties, hevige PMS. Het is normaal dat de eerste menstruatie na een zwangerschap heviger is dan je gewend bent. Immers alles moet weer op gang komen na 9 maanden en je hormonen zijn hun nieuwe balans nog aan het vinden. Ook een 2^e en 3^e menstruatie na een zwangerschap kunnen nog wat rommelig zijn.

Is je bevalling al wat langer geleden en ervaar je hele hevige en pijnlijke menstruaties waarin je pijnstillers nodig hebt en niet (goed) kan functioneren? Dan is het verstandig om je door een gespecialiseerde gynaecoloog te laten onderzoeken op endometriose (vraag bijv. om een doorverwijzing naar de Nederlandse Endometriose Kliniek). Dit komt voor bij 1 op de 10 vrouwen.

Herken je je in andere bovenstaande klachten zoals onregelmatige of uitblijvende menstruaties, PCOS of hevige PMS? Of voel je je 1 of zelfs 2 weken van de maand niet jezelf? Dat is niet normaal en een teken van een hormonale disbalans. Weet dat hier met voedings- en leefstijlaanpassingen heel veel aan te doen is! Dit is precies waar ik vrouwen bij help.